Terugkeer, re-entry, help!

Ik wil vandaag iets schrijven over het terugkeren naar het land van je paspoort (je thuisland?) Ik was zelf 19 jaar oud toen ik vanuit Zimbabwe vertrok en in Nederland ging studeren. Eigenlijk kan je niet spreken van een "terugkeer" omdat ik nooit echt in Nederland had gewoond. Ik ben geboren in Zambia en woonde tot mijn 19de in Afrika. Op het moment dat ik ging studeren in Nederland ging ik ook het huis uit. In dit geval was het een grote sprong in het diepe, vanuit Bulawayo naar Leiden. Gelukkig kon ik goed zwemmen anders was ik vast verdronken. Voor mij waren er toen veel veranderingen tegelijk en zodoende vind ik het moeilijk om precies aan te geven wat de symptomen waren van de cultuurschok. In ieder geval was het een erg verwarrende tijd. Voor een korte impressie over mijn begin tijd in Nederland zie mijn bericht Waar kom je vandaan? Het lijkt mij daarom zinvol om iets te schrijven over het terugkeren naar je thuisland.

Shane Pulmano keerde met haar familie terug naar de Filipijnen na een verblijf van 20 jaar in het buitenland waarvan 12 jaar in Nederland. Zij beschrijft de cultuurschok bij terugkeer zo mooi in Tambuli het enige Nederlandstalige online magazine over de Filipijnen: "Lichaam en geest reageren allebei sterk op de fysieke verhuizing. Ik voel me net een soort tak, gesnoeid van de moederboom, in een potje geplaatst met de opdracht: "Ga maar wortel schieten". Gedachten en gevoelens kun je leren beheersen, maar dit, dit lijkt eerder op een soort innerlijk drang die je niet tegen kunt houden." 

Maria Foley geeft aan in een artikel dat Third Culture Kids (TCKs), ofwel kinderen die in het buitenland opgegroeid zijn hulp zouden moeten krijgen bij terugkeer naar het land van hun paspoort. Zij heeft ook een artikel over de psychische en lichamelijke klachten die je kunt ervaren bij een cultuurschok. Bij terugkeer kan er sprake zijn van een omgekeerde cultuurschok en dan kun je last hebben van precies dezelfde klachten als bij een gewone cultuurschok. Er kan sprake zijn van moeheid, slapeloosheid, verlies van eetlust of juist toename van eetlust om maar een paar klachten te noemen. Wat betreft de psychische klachten kan er sprake zijn van bijvoorbeeld: verdriet, eenzaamheid, verlies van identiteit, een negatief zelfbeeld of moeite met concentreren.

Adviezen bij terugkeer:

1. Deel je erveringen met anderen. Begin een blog, of schrijf artikelen.
2. Blijf dingen doen die je in het buitenland hebt geleerd, blijf het eten eten wat je daar lekker vond. Lees internationale kranten of websites. Zoek de internationale gemeenschap op in je eigen land.
3. Vraag om een training. Er bestaan trainingen om je voor te bereiden op de terugkeer naar je eigen land. In Nederland kan een re-entry training bijvoorbeeld bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) gedaan worden en het kan ook bij In Transit, Crosscultureel Psychologen. Soms heet het ook een debriefing.
4. Voor jongeren die vanuit het buitenland naar Nederland komen om te studeren lees het boek Global Nomad's Guide to university Transition geschreven door Tina Quick en lees de 5 adviezen van Tina Quick.

Voor praktische tips bij terugkeer naar Nederland zie mijn eerder bericht en het filmpje van Paul. Voor meer adviezen over terugkeer lees het artikel van RNW Wereldomroep. Tips voor terugkeer in het Engels zijn te vinden op de blog van Expat Explorer. 

Wat zijn jullie ervaringen? Ik ben ook erg benieuwd hoe het met de kinderen is gegaan na terugkomst. Ik hoor graag van jullie.